Sunday, February 3, 2013

တန္ဖုိးရွိတဲ့ ဦးေႏွာက္ျဖစ္လာဖို႔ ဖန္တီးယူလို႔ရၿပီ...

တန္ဖုိးရွိတဲ့ ဦးေႏွာက္ျဖစ္လာဖို႔ ဖန္တီးယူလို႔ရၿပီ
လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာေငြစုေဆာင္းတာထက္သံုးစြဲတာကုိႀကိဳက္ၾကပါတယ္။အနာဂတ္အက်ဳိးအျမတ္ကုိ သိပ္ေမွ်ာ္ကိုးေလ့မရွိဘဲလတ္တေလာစိတ္ေက်နပ္မႈရရွိေအာင္သံုးျဖဳန္းပစ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ အနာဂတ္မွာေခ်ာင္ေခ်ာင္လည္လည္ေနထုိင္ဖို႕ထက္စိတ္မထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဘဲဒီေန႕ပဲကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ဖိနပ္တစ္ရန္ကုိေတြ႕လို႕ဝယ္ခ်င္ရင္ဝယ္လိုက္ၾကတယ္။ဒါမွမဟုတ္အပန္းေျဖခရီးတစ္ခုကုိထြက္ခ်င္ ထြက္သြားႏုိင္တယ္။ဒါမွမဟုတ္iPhoneတစ္လံုးကုိဝယ္ခ်င္ဝယ္ပစ္တတ္ပါတယ္။ယခုလို Twitter ခတ္ႀကီးမွာကုိယ္သိလိုတဲ့ေမးခြန္းေတြကုိအင္တာနက္ကေနစကၠန္႕အနည္းငယ္အတြင္းအေျဖရရွိႏိုင္တာ၊ ကုိယ္ၾကည့္ခ်င္တဲ့႐ုပ္ရွင္ကားကုိအခ်ိန္မေရြးၾကည့္ခြင့္ရေနတာေတြေၾကာင့္အနာဂတ္အတြက္စဥ္းစားတာ၊ ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းတာေတြကုိမ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြအတြက္ေလ့က်င့္ေပးဖုိ႕ခက္ခဲလာပါတယ္။ေနာင္မွ ခ်မ္းသာတာထက္လက္ရွိစိတ္အလိုျပည့္မႈကုိပုိၿပီးတန္ဖိုးထားလာၾကပါတယ္။အဲဒီအယူအဆအတုိင္း လူေတြရဲ႕ဦးေႏွာက္မွစြဲေနၾကပါတယ္။
ယခုအခါဦးေႏွာက္နဲ႕ဆိုင္တဲ့သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာဦးေႏွက္အတြင္းမွာရွိတဲ့ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းလုိတဲ့ အစိတ္အပုိင္းနဲ႕သံုးျဖဳန္းလုိတဲ့အစိတ္အပုိင္းေတြလည္ပတ္တဲ့ယႏၲရား-Circuitကုိေတြ႕ရွိထားၿပီး ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းလိုတဲ့အစိတ္အပုိင္းအားေကာင္းလာေအာင္၊သံုးျဖဳန္းလုိတဲ့အစိတ္အပုိင္း အားနည္းသြားေအာင္ေဆာင္ရြက္လာႏုိင္ပါတယ္။စိတ္ပညာရွင္ေတြကလည္းလူေတြရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကုိယ္ေသြးကုိၾကည့္ၿပီးၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းတတ္သူနဲ႕အသံုးအစြဲႀကီးသူေတြကုိ ခြဲျခားေပးလာႏိုုင္ပါတယ္။ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းတာကုိမတတ္သူေတြဟာၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းမႈေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာျဖစ္ေပၚလာႏုိင္တဲ့အက်ဳိးဆက္ေတြကုိမသိရွိသူေတြ၊ဒါမွမဟုတ္သည္းခံၿပီး မေစာင့္ဆိုင္းခ်င္သူေတြျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သံလိုက္ဓာတ္လႈပ္ရွားမႈပံုရိပ္- Functional Magnetic Resonance Imagers-7MRIS ေတြလို မွတ္ တမ္းတင္ႏုိင္တဲ့ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာစက္ေတြကုိအသံုးျပဳၿပီးဦးေႏွာက္အတြင္းမွာရွိၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းတတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ကိုျဖစ္ေပၚေစတဲ့အစိတ္အပုိင္းေတြကိုေလ့လာခဲ့ၾကပါတယ္။ဦးေခါင္းခြံေရွ႕ပုိင္းေအာက္တစ္ဖက္ တစ္ခ်က္မွာရွိတဲ့ဦးေႏွာက္အာ႐ံုေၾကာအစုိင္အခဲႀကီး Prefrontal Cortex=PFC ႏွစ္ခုအနက္ ဘယ္ဘက္အစုိင္အခဲဟာ ၿခိဳးၿခံ စုေဆာင္းလိုတဲ့စိတ္ ျဖစ္ေပၚ လာေအာင္ လႈပ္ရွားေပးတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းလုိတဲ့စိတ္ကုိမထိန္းသိမ္းႏုိင္တဲ့အသံုးအျဖဳန္းႀကီးသူေတြမွာေတာ့အဲဒီ လႈပ္ရွားမႈအားနည္းေၾကာင္းေတြ႕ရွိရပါတယ္။ဒီလုိရွိလာတဲ့အတြက္ဦးေႏွာက္ဘယ္အစိတ္အပုိင္းကုိ အားေကာင္းလာေအာင္လုပ္ေပးဖို႕လိုသလဲဆိုတာသိရွိလာၾကပါတယ္။ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္မွာ
သံလိုက္ဓာတ္ႏိူးဆြမႈနဲ႕လႈပ္ရွားမႈပံုရိပ္ေတြကိုေလ့လာတဲ့နည္းပညာ-Transcanial Magnetic Stimulation-TMS အသံုးျပဳၿပီးဦးေႏွာက္အတြင္းမိမိတို႕ကုသလိုတဲ့ေနရာကုိအေပ်ာ့စားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား လႊတ္ကာကုသႏုိင္ေၾကာင္းေတြ႕ရွိလာခဲ့ပါတယ္။စမ္းသပ္ခန္းအတြင္းသိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ သီးသန္႕ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ဦးေႏွာက္ရဲ႕အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုကုိေနာင္မေကာင္းတာေတြမလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ဆြဲေစ့Zapping ေပးပါတယ္။အဲဒီကုသနည္းနဲ႕စိတ္က်ေရာဂါ၊နာတာရွည္ေရာဂါ၊သြက္ခ်ာပါဒေရာဂါစတဲ့ေရာဂါ
ေတြပါကုသလာႏုိင္ပါတယ္။ဒါ့အျပင္သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းလုိတဲ့ေငြဦးေႏွာက္  Money Brain တစ္ခု ျဖစ္လာေအာင္ဘယ္လုိကုသဖန္တီးေပးရမယ္ဆိုတဲ့နည္းလမ္းကုိလည္းရွာေဖြခဲ့ပါတယ္။ လူတစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦးဟာဦးေခါင္းခြံအေရွ႕ဘက္ေအာက္ရွိဦးေႏွာက္အာ႐ံုေၾကာအစုိင္အခဲႀကီး PFC ရဲ႕ အရြယ္ အစားဟာမတူညီၾကဘူးဆိုတာကရာလီေမာက္တကၠသိုလ္မွဦးေႏွာက္ဆုိင္ရာေဘာဂေဗဒညာရွင္ေပါကလ္ ဇက္(စ္) ကထုတ္ေဖာ္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ဒီPFCေတြရဲ႕စြမ္းေဆာင္မႈနဲ႕ဦးေႏွာက္ရဲ႕အလယ္ပုိင္းမွာရွိတဲ့အေတြ႕အႀကံဳနဲ႕ဥာဏ္ပညာေတြကို သိမ္းဆည္းသိုေလွာင္ထားတဲ့ဦးေႏွာက္အစိတ္အပုိင္းျဖစ္တဲ့ဟစ္ပုိကမ္ပတ္(စ္)တို႕ရဲ႕ဆက္သြယ္မႈဟာ လူတစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦးကြာျခားတတ္ၾကပါတယ္။အနာဂတ္အတြက္ႀကိဳတင္စဥ္းစားေတြးေခၚလုပ္ေဆာင္တာ၊
ေငြေၾကးၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းတာေတြဟာPFCနဲ႕မ်ားစြာသက္ဆုိင္ေၾကာင္းဗာဂ်ီးနီးယားနည္းပညာတကၠသုိလ္မွ စိတ္ပညာရွင္ဝါးရင့္ဘစ္ကယ္(လ္)ကေထာက္ျပထားပါ တယ္။
ဦးေႏွာက္ဆုိင္ရာေဘာဂေဗဒပညာရွင္ေပါလ္ဇက္(ခ္)ကကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ဦးေႏွာက္ကိုလည္း လတ္တေလာေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိသာၾကည့္ၿပီးလုပ္ခဲ့မိ္လို႕ေနာင္အခါနစ္နာမႈျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္းသိရွိေအာင္
ေလ့က်င့္လို႕ရတယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ေက်ာင္းကေပးလုိက္တဲ့အိမ္စာေတြကုိညတြင္းခ်င္းျပီးစီးေအာင္လုပ္ၿပီး က်က္မွတ္ႏုိင္ရင္လပတ္စာေမးပြဲေတြမွာအဆင့္ေကာင္းနဲ႕ေအာင္ႏုိင္ေၾကာင္းသိရွိလာေအာင္ေလ့က်င့္ေပးႏုိင္ ပါတယ္။လတ္တေလာေစ်းေပါတဲ့ပစၥည္းအတုကိုဝယ္ယူသံုးစြဲတာဟာမေကာင္းေၾကာင္းေျပာၿပီးမုန္႕ ဖုိးစုေဆာင္းကာေနာက္တစ္ပတ္ေလာက္မွအမ်ဳိးအစားေကာင္းတဲ့ပစၥည္းကိုဝယ္ယူသံုးစြဲတတ္ေအာင္
ေလ့က်င့္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ေပါလ္ဇက္(စ္)ဟာၿခိဳးၿခံသည္းခံတတ္တဲ့ဟုိမုန္းဓာတ္Hormoneပါဝင္တဲ့ေအာက္စီ တိုစင္ Oxytocin ေဆးကုိေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီဟုိမုန္းခ်ဳိ႕တဲ့သူကုိေအာက္စီတိုစင္ေဆးသံုးစြဲေစၿပီးစမ္းသပ္ခဲ့ရာမွာအနာဂတ္ကိုေမွ်ာ္မွန္းၿပီးၿခိဳးၿခံ
စုေဆာင္းလာေစႏုိင္တယ္လို႕သိရပါတယ္။ဥပမာေဒၚလာ၁ဝကုိယခုပဲယူၿပီးသံုးစြဲမွာလား၊ဒါမွမဟုတ္ေနာက္ႏွစ္ပတ္ၾကာမွာ ၁၂ေဒၚလာယူမွာလားလို႕စမ္းသပ္ခဲ့ရာမွာဒုတိယအဆိုျပဳခ်က္ကုိလက္ခံလာၾကပါတယ္။ေပါလ္ဇက္(ခ္)က ''ေအာက္စီတုိစင္ေဆးဟာစိုးရိမ္ပူပင္မႈကိုေလ်ာ့နည္းေစတဲ့အတြက္အနာဂတ္အတြက္ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳတင္ဆံုးျဖတ္ၿပီးလုပ္ေဆာင္လာတတ္ေစပါတယ္'' လို႕ေျပာပါတယ္။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြထဲမွာလတ္တေလာေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုခ်ဳိးႏွိမ္ၿပီးအနာဂတ္မွာ
ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္ဖို႕ၿခိဳးၿခံစုေဆာင္းခ်င္တဲ့စိတ္ဓာတ္ရွိသူဦးေရဟာအလြန္နည္းပါးပါတယ္။သူတို႕ဒီလို ယူဆတာကလည္းလက္ငင္းတံု႕ျပန္ေဆာင္ရြက္တတ္တဲ့သူမ်ားလာၿပီးသည္းခံတတ္သူနည္းလာလို႕လည္း
ျဖစ္ပါတယ္။သူတို႕ကုိယ္သူတို႕အခ်ိန္ေတြအမ်ားႀကီးပုိင္ဆုိင္ထားလို႕အသက္ႀကီးလာမွပဲၿခိဳးၿခံေခြၽတာဖို႕ ဆႏၵရွိၾကပါတယ္။ေဘာဂေဗဒပညာရွင္အန္တိုနီေဒးဗစ္က''ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာဘြဲ႕ ရၿပီးရင္လခေကာင္းေကာင္းရႏုိင္တဲ့အလုပ္တစ္ခုရမယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးလတ္တေလာၿခိဳးၿခံေခြ်တာဖို႕ စိတ္မကူးတတ္ဘူး။ဒါမွမဟုတ္ကြၽမ္းက်င္တဲ့လူငယ္အလုပ္သမားတစ္ေယာက္ဟာႏွစ္စဥ္လုပ္ခတိုးရမယ္လို႕
ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးၿခိဳးၿခံေခြၽတာခ်င္တဲ့စိတ္မရွိဘဲေနာက္မွစုေဆာင္းမယ္လို႕ယူဆထားတတ္ပါတယ္''လို႕ေထာက္ျပ ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ယခုေခတ္ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားေတြဟာေၾကြးၿမီေတြပိုထူလာၿပီးဘြဲ႕ရလို႕ အလုပ္ရွာေဖြရာမွာလည္းမဝင္ဆန္႕ဘဲျဖစ္ေနၾကရပါတယ္။မ်က္ေမွာက္Twitterေခတ္ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈက ကြန္ပ်ဴတာေမာက္(စ္)တစ္ခ်က္ႏွိပ္လုိက္႐ံုနဲ႕မိမိအလိုရွိတဲ့ပစၥည္းကုိဝယ္ႏုိင္ၿပီးမိမိေပးပုိ႕လိုတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ကိုလည္းခ်က္ခ်င္းေပးပုိ႕ႏုိင္တာေၾကာင့္လတ္တေလာေက်နပ္မႈကုိရရွိေစတဲ့ စနစ္ကုိအားေပးအားေျမႇာက္ျပဳေနတာနဲ႕တူပါတယ္။ယေန႕နည္းပညာသစ္ေတြကလတ္တေလာေက်နပ္
 ေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိသာေပးေနၾကေပမယ့္တကယ္လက္ေတြ႕လူ႕ဘဝကေတာ့အဲဒီလိုမဟုတ္ပါဘူး။ဥပမာ...
အေမရိကန္လူမ်ဳိးအေတာ္မ်ားမ်ားဟာလတ္တေလာေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြရဲ႕ေနာက္ကုိပဲလိုက္ေနၾကၿပီး သံုးျဖဳန္းခဲ့ၾကလုိ႕ႏိုင္ငံနဲ႔ခ်ီကာေၾကြးၿမီေတြတင္လာေနၾကပါတယ္။အနာဂတ္အတြက္ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး ၿခိဳးၿခံေခြၽတာကာဦးေႏွာက္ေကာင္းေကာင္းနဲ႕စီစဥ္ႏုိင္တဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႕ခရီးဆက္ေနၾကေၾကာင္း ပါခင္ဗ်ာ။
                     Ref: Money Brain, By Sharon Begley (Newsweek-7-11-2011)

No comments:

Post a Comment